Philosophia Kurdî

    May 22, 2023

    Li Ser Dîrok û Bawerîya Taoîzmê

    Taoîzm, yek ji olên herî kevn ên Çînê ye, ji bertekek li dijî Şîntoîzm û Konfuçyûsîzmê çêbûye. Damezrênerê wê Lao…
    April 10, 2023

    Yek Ji Encamên Asîmîlasyonê: Lixwenebanbûn

    Asîmîlasyon, wekî demajoyeke ku destpêka wê dîyar e û dawîya wê tune ye, xwedî çend encaman e ku ji alî…
    April 7, 2023

    Felsefe, Vajbawerî û Dilwasiyê Tazî Dike

    Dema ku meriv di nava rûpelên çanda mirovahiyê de lêkolîn bike, wê bibîne ku meriv ji bo watedayîna jiyana xwe…
    January 31, 2024

    Hebûna Fîlosofîaê di Lîtêratûra Netewî da

    ‚Philosophia Litterarum‘ Hebûna Fîlosofîaê di Lîtêratûra Netewî da ‚Fîlosofî berî Lîtêratûraê efirî‘ Wekî berhemên gîhîshtine destên me, me merivên nifshên…
    April 30, 2023

    Di Felsefeyê de Têkilîya Têgihên Spehîtî, Xweşî, Heqîqet û Gewremendîyê

    1- Pirsgirêka Têkiliya Spehîtî û Xweşiyê: Hinek feraset û ekolên hunerî, têgiha ‘spehî’ û ‘xweş’ ê, wekîhev dibînin. Ji vê…
    April 5, 2023

    Ferasetnasî (Intuitionism, Sezgicilik)

    Henri Bergson (1859-1941) li hemberî theorya rationalist, theoriyekê ku xwe dispêre ferasetê ava kiriye. Li gor bîr û baweriya Bergson,…
    April 3, 2023

    Thales û Teoriya wî: Ferzan Yezdanî

    Dîroka felsefeya rojavayê, adeten ji vegotina jiyan û dîtinên Thales, filozofê ku xelqê Miletusê bû, tê dest pêkirin. Jiber ku…
    April 2, 2023

    Pirsgirêka Azadîya Vînî

    Pirsgirêka Azadîya Vînî Pirsgirêka azadiya vînî (freedom of will) yan jî em bibêjin pirsgirêka vîna azad (free will), pirsgirêkeke felsefeyî…
    May 22, 2023

    Jêdera, Dijberîya Dîn û Felsefeyê

    Ev pirsa ha, gelek caran ji min hatiye pirsîn û min jî, her hewl daye ku bi kurtî be jî…
    April 30, 2023

    Utopîa û Dîstopîa

    Utopîa yan jî utopya modelên civakê ne ku ji aliyê ramanwer û feylesofan ve, hatine nivîsandin. Pêkhatina yan jî pêkanîna…

    Philosophia

    Hevpeyvîn

    Nivîsên Rasthatî

    • Philosophia
      editorApril 11, 2023
      0 3,480

      Felsefeya Ziman

      ‘Ziman pergaleka dengan an nîşaneyên din ên ku îmkanê dide me ku em danûstandinê bihevre bikin… Mînak: zimanê axaftina kurdî û zimanê nivîskî. Ziman berhemdar e. Zimanekî fermî (formel) ê lêkolînê tê wateya hevoksaziya ziman û naveroka wî.  Lêkolîneka bingehîn li ser semantîka ziman û naveroka wî lêkolîn dike. Lê lêkolîneka pragmatîk li ser ziman e û em çawa di…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorMay 8, 2023
      0 2,810

      Estetîka Nietzsche û Cihêtîya Hunera Apollonî û Dionysosî

      Bi awayekî giştî ramanên Nietzsche wek dema ciwanî û kemilî tê kategorîzekirin û di navbera herdu deman de jî cihêtiyên ramanî tên dîtin. Bi taybetî di navbera ramanên wî yên ku di Ji Giyana Muzîkê Derketina Tragedyayê de cih digrin û ramanên wî yên ku di berhemên wî yên paşîn de cih digrin de cihêtiyên berbiçav tên dîtin. Bêguman nêrînên…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorApril 9, 2023
      2 2,364

      De Ramana Cordan da Moderniti

      Moderniti gotenek franceski est. Be franceski modernité dehyte nevisten. Be aszly khwe zhe gotena latinki modernus dehyt. Modernus zhi disa zhe gotenek latinki modo[1] dehyt. Gotena modo a latinki ud modek a cordki a zhe mod+ek pyk dehyt her do zhi zhe zmany Proto-Hind-Europi (PIE) med- dehyten.[2] Practica gotena modern zhe mana khwe a destpyki geleki ferehter est. Moderniti khwedi…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorApril 10, 2023
      0 2,044

      Yek Ji Encamên Asîmîlasyonê: Lixwenebanbûn

      Asîmîlasyon, wekî demajoyeke ku destpêka wê dîyar e û dawîya wê tune ye, xwedî çend encaman e ku ji alî netewe-dewletên mêtinger ve, li ser gel-neteweyên bindest û axa wan dagirkirî, wekî amrazeke serdestî û desthilata derveyîn, bi armanca ‘wekxwekirin’ê tê meşandin. Lixwenebanbûn, yek ji wan encamên ketî behsê ye ku di demajoya pêkanînên asîmîlasyonê de, li kes û endamên…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorJune 10, 2023
      0 2,039

      Fîlozofî û psikolijiya biserneketin û têkçûnê

      Mijara filosofî û psîkolojiya têkçûnê ji zarok û tekakesan bigire hetanî kom, civak û neteweyan dirêj dibe. Li ser kesayetî û civakan bandoreke gelek nerênî, heta piraniya caran di forma travmayên bê çare de kesayetiya tekakes, kom û civakan dike nava xeteriyeke malwêraniyê. Lema jî li welatên ku xwediyê xweserî û saziyên xwe yên netewî ne, ji bo tekakes koman,…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorMay 8, 2023
      0 2,027

      Ol û Felsefe

      Têkiliya felsefe û olê çi ye? Ev pirs gelek caran di warê felsefe û teolojiyê de bûye mijara gengeşiyan. Nêrînên xurt hene ku qebûl dikin felsefe li Yewnana Kevnare bi rexnekirina baweriyên olî dest pê kiriye. Li gorî vê têgihîştinê, ku dipejirîne felsefe wekî rexnekirina olê dest pê kiriye, di Serdema Navîn de bi olê re hatiye girêdan û ji…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorMay 2, 2023
      1 1,812

      ‘Yekitiya dijberan’ felsefeya Herakleitos e, yan a Zerdeşt e?

       Ji ber ku ev mijara „yekitiya dijberan„ rasterast zewaca Serwerê Med Aştiyago û Alyanîsê (Zeyna Alîsê) tîne bîra mirovan, divê ez berê ku têkevim nava vê mijareyê, serdema jiyana Zerdeştê rojtî, rastiyeke ji bîr û boçûnê Zerdeştê rojtî û mijara zewaca Aştiyago vekim. Rêzdar Ezîzê Cewo di behema xwe ya „Zerdeşt Peximber û rûpelên dîroka wendabûyî“ de serdema jiyana Zerdeşt û…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorApril 2, 2023
      0 1,717

      Rexneyeke Sivik li Hunerên Kurdan ên Nekurdî, Nekurdistanî û Nekurdewarî

      Pêşek  Hunera kurdan gava ne bi kurdî be çi tê serê wê? Helbet a ku hatiye serê romana Erebê Şemo ya bi navê “Şivanê Kurd” tê serê wê jî. Îcar hûn ê bibêjin: Ma çi hatiye serê wê, ma navê wê yê rastîn ne “Şivanê Kurmanca” ye ku sala 1935an li Rewanê hatiye çapkirin? Bêguman navê wê yê sala 1935an…

      Berdewama wê bixwîne »

    Sociology

    Perwerdehî

    • May 3, 2023
      362

      Bernardus Claraevallensis

      Bernardê Claîrvauxîyê Xoşewîst (latinî: Bernardus Claraevallensis, Bernhard von Clairvaux) dînnasekî (teolog) xiristiyan…

    • May 2, 2023
      422

      Martîn Luther: Theologian

      Oldarêkî (1483-1546) alman e. Kurê, malbatekê gundî bû. Li dibistanên latînî, hiqûqê…

    • April 27, 2023
      458

      Pythagoras: Matematîk Kilîda Gerdûnê ye

      Pythagoras, dahîyek pirralî û xwediyê behreyeke matematikê a xwezayî bû. Kesên ku…

    Arşîva Felsefevan

    Back to top button