Philosophia
-
Fîlosofî û Mîtologî
Fîlosofî û Mîtologî Pêshchîrok – Fîlosofî û Mîtos – Pêshsokratî a. Navkirina Mîtosê Li (schwelle) nepxoka (nirxandina) felsefa yunanî da hebûneke nefelsefî heye, ew Mîtos e. Ew bawerîyeke civakane di pirseke mezin, ya cîhan û jîyan da, ya cîhana xudêyan di jîyan da, ku di nava gelan da bi bawerî tê parastin û vegotin, xudayên cuda chawa pêshnîyarên jîyan didin, tishtê…
Berdewama wê bixwîne » -
Famila Zendiyn Pis
Le jihany gelek familyn zendian henen. Shyniyn van familan zhe azhalan ud zhe zendiyn be richek (root) pyk dehyten. Familyn zendian be khwiakerdena khwe, be lebetina khwe hatenen benav kerden. Nomune, zhe zendiyn be chechek ra famila zendiyn be chechek, zhe zendiyn khwe khizhdeketen ra famila zendiyn reptil (reptile) hatie goten. Zhe zendiyn be pivaz ra famila pivazy hatie goten.…
Berdewama wê bixwîne » -
Zagrosrêzî, Gudearêsî yan Demokrasî?
Bêguman ji pêşketinên cihanê sûd wergirtin, cihana mirov gewre dike, ev jî rasterast dibe bingehê dewlemendiya têgîhîştina civak û tekakesan. Bes, dîroka xwe nenasîn, her tiştî bi pêşketin û têgihîştinên derve ve girêdan, wê werêç û hikariya zanyariya xwe ya li ser wan pêşketinan nedîtin, ne rast e, xwe inkar e. Mixabin ku ev helwesta şaş mîna gelek warên jiyanê…
Berdewama wê bixwîne » -
Di Dijberîya Fîlozofên Îslamê û Mutekellîman de Helwesta Ehmedê Xanî
Ehmedê Xanî bêtir ji hêla wêje û ramanên xwe yên siyasî ve bala ramyar û lêkolînerên Kurd kişandiye. Lê belê ramanên wî yên felsefî zêde bal nekişandiye. Li ser ramanên wî yên felsefî çi mixabin kêm berhem hene û her wisa berhemên heyî jî di vî warî de xwedî ramanên ji hev cihê ne. Bîrewer û lêkolînerên Kurd li ser mutesewwûfbûna…
Berdewama wê bixwîne » -
Hebûna Fîlosofîaê di Lîtêratûra Netewî da
‚Philosophia Litterarum‘ Hebûna Fîlosofîaê di Lîtêratûra Netewî da ‚Fîlosofî berî Lîtêratûraê efirî‘ Wekî berhemên gîhîshtine destên me, me merivên nifshên evê demê, bo xwe ron dikin, anku eshkere tê dîtin, ku pêshî peyv hebû. Peyvan di formên cuda da kûltûra narratîv*(vegotinî) ra bingehe danî. Ji dema pêkhata tsîvîlîzebûn*a (sharistanî) merivan, anku ji dema efirandina tîpên nîvîsên yekem nava netewan da,…
Berdewama wê bixwîne » -
Li Ser Pirtûka ‘Rexneya Aqilê Pratîk’ a Immanuel Kant
“Rexneya aqilê pratîk” pirtûka I. Kant e ku tê de etîkê bi rengekî nû formule dike û dibe du beş: 1- “Analîza aqilê pak ê pratîk”ê kant dibêje: Regezê biratîkî mijarên ku biryardariya giştî ya îradeyê dihewîne û qaîdeyên pratîkî xwiyatî û babetî, di bin wan de ne. Û di vir de, hemû têhegan rave dike. Xwiyatî, postulatek îradeya taybet…
Berdewama wê bixwîne » -
Di Pêşketina Zimanan de Filozofi
Bi dîtina min; ji bo ku em bikanin têkiliya fîlozofiyê, ziman û di pêşketina ziman de rola fîlozofiyê zelal bikin, divê em berê ziman çi ye û bandora wî ya li ser kes û civakê zelal bikin. Ziman çi ye? Gava mirov pirsa ziman ku di jiyana mirovahiyê de babeta herî bingehîn e, derdixe pêş û dipirse, hima bigire her…
Berdewama wê bixwîne » -
Fîlozofî û psikolijiya biserneketin û têkçûnê
Mijara filosofî û psîkolojiya têkçûnê ji zarok û tekakesan bigire hetanî kom, civak û neteweyan dirêj dibe. Li ser kesayetî û civakan bandoreke gelek nerênî, heta piraniya caran di forma travmayên bê çare de kesayetiya tekakes, kom û civakan dike nava xeteriyeke malwêraniyê. Lema jî li welatên ku xwediyê xweserî û saziyên xwe yên netewî ne, ji bo tekakes koman,…
Berdewama wê bixwîne » -
Ziman û Hizir: Du Regezên Pêkve Girêdayî
Ziman û hizir, çawa ev herdû têgeh bi hev re? Bersiva wê Eflaton bi hêsanî daye: {‘Hizir axaftin e, axaftina giyan bi xwe re ye.’ (Sophistes 263e) Di cihekî din de jî dibêje: ‘Ji min re weha diyar dibe, dema ko giyan hizir dike, mina ko diaxive, ew pirsan ji xwe dike û bi xwe bersivê dide, erê an na…
Berdewama wê bixwîne » -
Felsefeya Kant: Di Derbarê Cudahîya di Navbeyna Zanîna Saf û Ezmûnî de
Tu guman tune ku hemî zanîna me bi ezmûnê dest pê dike. Ji ber ku bi şêweyeke din dê kapasîteya zanînê bi rengek din were cîbicîkirin, heke ne bi saya tiştên welê be ku li ser hestên me bandor dikin û bi xwe ramanan diafirînin û ji aliyek din ve çalakiya mejiyê me didin meşandin da ku wan bide ber…
Berdewama wê bixwîne »