Mythosa Admetusî (Admetus of Pheraev)
Di mîtolojîya yewnanî de, Admetus (Admetos) qralê bajarê Pheraiyê (di roja me de Elestino) ye û maneya navê wî, ‘ê ku kedî nebûye’, an jî ‘ê ku nehatiye kedîkirin’ e. Di ciwanîya xwe de çûye nêçîra berazên kûvî (calydon, kalydon) û beşdarê sefera Argonautîyan bûye. Ji ber kuştina Kylopan, Apollon wê demê ji bo salekê ji çiyayê Olîmposê hatiye qewirandin û Admetusê qral, wezîfeya şivanîyê daye wî. Admetusê ku dil ketibû Alketîsa keça Peliasî, bi armanca gihêjtina mirazê xwe ji bêgavîyê şêr û berazekî kûvî dide ber erabeya xwe. Ango, erebeya xwe bi wan diajo. Li ser vê yekê xwedayê Apollon alîkariya wî kiriye û Admetus, bi vî hawî gihêjtiye mirazê xwe. Lebelê Admetus şeva dawetê, ji bîra dike ku ji bo xwedawenda Artemîsê qurbanekî serjê bike.
Li ser vê yekê Artemîsê jî, nava nivînên wî bi maran tijî kiriye. Apollon wî ji vê belayê jî xilas kiriye û qedera wî bi şertekî guherandiye: Qedera wî bi şertê ku di dewsa wî de kesek bi mirina xwe razî bibe, dê qîma xwe pê bianiya ku Admetus bijî. Lêbelê, ne dê û bavê wî û ne jî xulamekî wî, qîma xwe pê neanîne ku bikevine dewsa wî û di dewsa wî de, bimrin. Bi tenê Alkestîsa jina wî a ciwan razî bûye, ku ji bo mêrê xwe xwe feda bike. Piştî ku Alkestîs derbasê Hadesê (binê erdê) dibe, Herakles wê ji wir xilas dike. Euripîdes, di tragedya xwe a bi navê ‘Alkestîs’ê de vê motîfê bikar aniye.
- Alî Gurdilî
- aligurdili@gmail.com
- 2.5.2023
- Çavkanî: Ferhenga Mythologyê: Alî Gurdilî – Kitêba Çapnebûyî
Piştgirî jibo Philosophia Kurdî
 Xwedevanên hêja, dilsozên zarûzimanê kurdî. Bi rêya vê sepana Paypal’e, hûn jî dikarin piştgirîya xebatên malper û kovara Philosophia Kurdî bikin û mil bidin xebatên me. Perê ku hûn bexşê malperê dikin, bi tevahî dê ji bo geşkirina malperê û çapkirina kovarê were xerckirin. Em hêvî dikin Philosophia bi nivîskar û xwendeyên xwe bibe xwedî temenekî dûr û dirêj, bibe çiraxek di şevên tarî ên kurdan da, hawaê ramîna philosophic li ber dilê rêber, serek û kargerên kurdan şîrîn bike, da ku ew jî bikanibin mîna ên milletên bi rûmet karê xwe rast bikin. Philosophiaê bi xweşî bixwînin, jê ra binivîsin û mil bibin xebatên wê...
|
